Microsoft ve Tekelcilik Davaları

Bugün bilgisayarların %95'inde çalışan bir işletim sisteminin sahibi olmak başarı mıdır? Yoksa tekelcilik mi?

Hemen hemen tüm büyük şirketlere tekelcilik davası açılmıştır. Bilgisayar teknolojilerinde bu konuda en çok didiklenen firmalar genellikle Intel ve Microsoft oluyor. Geçtiğimiz ay Intel, Avrupa Birliği mahkemelerince 1.44 milyar dolar cezaya çarptırıldı. Microsoft da AB mahkemelerinden muzdarip firmalardan biri.


AB'de süren davada Internet Explorer programının varsayılan internet tarayıcısı olarak işletim sistemi ile sunulması tekelcilik olarak niteleniyor. Daha önce de Windows Media Player programının varsayılan medya çalar olarak sunulması yüzünden dava açılmıştı. Hatırladığım kadarıyla o davanın ertesinde Avrupa'da satılacak Windows XP işletim sistemlerinden Windows Media Player çıkarılmıştı.

mafiamax.com tarayıcı/işletim sistemi istatistikleri

Açık kaynak yazılımı destekleyen bazı kişilerin Microsoft'un aldığı cezalar ile sevindiğini bilen biri olarak kendi görüşlerimi sunmak ve bir kaç soru sormak istiyorum sizlere.
  • Serbest piyasa ekonomisi hakkında ahkam kesecek kadar bir bilgiye sahip değilim belki. Fakat, bir şirketin ürettiği bir ürünü dilediği gibi tasarlama hakkına sahip olduğunu ya da olması gerektiğini düşünüyorum. Tutup da rakibini düşünerek ondan daha iyisini yapmaması gibi bir düşünceye sahip olmasını kim neden ister gerçekten anlamıyorum.
  • AB mahkemelerinin sürekli Amerikan şirketlerini cezaya çarptırma hevesi içinde olması da ilginç doğrusu. Microsoft'a daha önce Windows Media Player için dava açan mahkemeler bugün Internet Explorer için dava açmış durumda. Yarın Paint, Hesap Makinesi, Not Defteri, Disk Temizleme programları için de dava açılabilir. Ne de olsa her birinin rakibi var.
  • Windows'u kullanıp da sürekli şikayet edenleri de anlamış değilim. Hani parasını verip şikayet edenlerin hakkı var da bu korsan kullananların yatacak yeri yok valla. Hem çal çırp hem de şikayet et. Bu olay hırsızlık için girdiği evde kapıdaki buz yüzünden kayıp düşen hırsızın açtığı davaya benziyor.
  • Apple da işletim sistemleri ile bir çok programı varsayılan olarak sunuyor. Sorun en çok kullanılan işletim sistemi olmakta anlaşılan.
  • Bir işletim sistemi sadece bilgisayar donanımlarının çalışmasını mı sağlamalıdır? Yoksa ücretsiz Linux sürümleri gibi her türlü ihtiyacımıza cevap verebilecek programlar ile mi gelmelidir?
  • Evet, Microsoft gerçekten tekelcilik yapıyor; bunu satılan bilgisayarlardan da görebiliyoruz. Bugün bir taşınabilir bilgisayar almaya kalktığınızda zorla Windows işletim sistemini satıyorlar. Bu konuda tekelcilik suçlamalarına kesinlikle katılıyorum. Fakat tutup da işletim sisteminde hangi programın olacağına bir başkası karar vermemeli.
  • Rekabetin her zaman biz son kullanıcıların yararına olduğu bilen biri olarak Intel karşısında AMD'nin; Microsoft karşısında ise Apple ve Linux gibi alternatiflerin olmasından çok memnunum. Böylece şirketler belli bir sınıra kadar borularını öttürebiliyorlar, birinin varlığı bir diğerinin kontrol mekanizmasını oluşturuyor.

Görüşlerimi maddeler halinde açıklayarak takip edilmesine daha kolay hale getirmeye çalıştım. Kendimi Microsft'un avukatı gibi hissettim bir ara :)

Yorumlar

  1. İyi bir şey olsa, varsın tekelleşsin diyeceğim ama iyi bir yanı da yok. İki de bir kilitlenir, İE6 desen niye var anlamış değilim.

    Hayır, sonra insanlar bir mac, bir linux, bir firefox kullanmadan kendisini bilgisayar biliyor zannediyor.

    YanıtlaSil
  2. IE 6 hakında nedesen haklısın :)) Ama konu farklı.

    Bence olay ayrıca Mac veya Linux kullanabilmek değil. Zaten tutup da Mac'i, Apple'ı konuşsak bence Microsoft'tan daha beter. Linux ise tamamen ihtiyaç ve alışabilme meselesi. Ben bir ara Pardus kullandım, ancak oyun oynamak istediğimde Windows kullanma ihtiyacı hissetmiştim. Oyun firmalarını "Linux'e neden oyun çıkarmıyorsunuz?" şeklinde de suçlayamayız.

    Firefox'un ise başımın gözümün üstünde yeri var :)

    YanıtlaSil
  3. -farklı haberleri okuduğum kadarıyla özetlemek istiyorum-

    Öncelikle bu cezanın, daha doğrusu geri adımın nedeni Opera'dır. Opera'nın açtığı dava nedeniyle, halen eski sürümlerden dolayı ceza alması ihtimali de olsa sonuçta geri adım atmıştır. Fakat Opera'nın istediği bu değildi. Eğer Windows IE'siz satılırsa bilgisiz kullanıcılar bilgisayar tamircilerine "benimki internete girmiyor" veya "bu bozuk" şeklinde sorunlarla gelecekler. Opera işletim sistemine tüm tarayıcıların yüklenmesini talep ediyor. Eğer bu çok masraflı olacaksa sadece ilk 5 tarayıcının yüklü olmasını gerisininse ftp'ler üzerinden yüklenebilecek şekilde ayarlanmasını istiyor. Böylece seçim son kullanıcıya bırakılacaktır. Yani eğer kişi biliyorsa Firefox'uda yükler Opera'yı da IE'yi de Safariyi de.

    Tarayıcısız satılmanın bir diğer dezavantajı(OEM üreticileri için avantaj) parası olmayan tarayıcıların kaybolacak olması. Yani Dell eğer sattığı bilgisayarlarda Google'a anlaşıp Chrome'u yüklü olarak getirirse, HP de Opera ile anlaşıp bilgisayarlarında Opera'yı yüklü getirirse Maxhton gibi kaynağı olmayan tarayıcılar kaybolup gidecekler. Opera IE'nin tüm bilgisayarlarda yüklü olarak gelmesini tarayıcı dünyasının gelişmesinin önünü kestiğini düşünüyor. Nitekim haklıda. IE 5 ile IE 8 arasındaki farklar son derece basit teknolojiyi geriden takip eden yeniliklerle dolu...

    Velhasıl desteklenmesi gereken bir geri adım gibi gözüksede tarayıcısız gelmektense IE'li gelmesini isterim.

    YanıtlaSil
  4. @metude,
    Özet için ve düşüncelerini paylaştığın için teşekkürler.

    YanıtlaSil
  5. Ben bi program hazırlayacam da içine koyacağım programı millete sorcam :D
    Bana göre çok saçma bir dava yakında başlat çubuğunun da rakipleri çıkar onun için de dava açılır :D

    YanıtlaSil
  6. Opera'daki bir Türk başmühendisden aslında bunun dava olmadığını öğrendim. Sadece haksız rekabet nedeniyle şikayet etmiş.

    YanıtlaSil
  7. Son SilahsorTemmuz 10, 2009

    Benim cevap beklediğim nokta ise Apple'da Safari, çoğu Linux'ta Firefox yüklü olarak geliyor.

    Opera neden bunlara dava açmıyor ve neden Microsoft bu durumu koz olarak kullanmıyor?

    YanıtlaSil
  8. Zaten başlat menüsününde rakibi çıktı :D

    YanıtlaSil

Yorum Gönder